Bijna iedereen heeft wel eens gehoord over de Inca’s, maar hoe zit het met de mysterieuze Tiwanaku cultuur? Waar de Inca’s een paar honderd jaar aan de macht waren, bestond het Tiwanaku rijk bijna 3000 jaar: De langdurigste cultuur, na de Egyptenaren. Tiwanaku (ookwel Tiahuanacu of Tiahuanaco in het spaans) was de hoofdstad van dit rijk, wat zich uitstrekte over Peru, Bolivia, Noord Argentinië en een deel van Chili. Tegenwoordig is er weinig over van de voormalige stad. Maar de structuren die nog zichtbaar zijn, duidden op een hoogontwikkelde beschaving. In dit artikel ontdek je de ruïnes van Tiwanaku in Bolivia en kom je meer te weten over deze oude beschaving.
Tiwanaku in Bolivia
Tiwanaku, ookwel bekend als Tiahuanaco en Tiahuanacu, ligt op een hoogte van 4000 meter, in het zuidelijke gebied van het Titicaca meer. Omdat er nog weinig over is van de stad, helemaal als je het vergelijkt met de archeologische ruïnes in buurland Peru, moet je het een en ander flink tot de verbeelding laten spreken. Desalniettemin is een bezoek de moeite waard. Het is een fascinerend dat dit de bruisende hoofdstad van een immens rijk moet zijn geweest. Benieuwd naar de Tiwanaku ruïnes in Bolivia? In dit artikel vertel ik je meer.
Geschiedenis & achtergrond informatie Tiwanaku in Bolivia
De Tiwanaku cultuur zou zijn ontstaan rond 1400 v. Chr. Deze eerste bewoners leidden een nomadisch bestaan maar gingen zich door de jaren heen steeds meer settelen en ontwikkelen. Ze bouwden hun eerste huizen en hielden zich bezig met landbouw, metaalbewerking en keramiek.
De stad Tiahuanacu werd gebouwd tussen 45 en 700 na Chr. en werd een van de belangrijkste nederzettingen van de regio. De stad begon al snel mensen aan te trekken en ontwikkelde zich binnen korte tijd tot een goed georganiseerde samenleving. De bevolking werd aan het werk gezet volgens een strak georganiseerd systeem – in de architectuur, kunst en landbouw.
Een hoogontwikkelde beschaving
Dat men in die tijd al grote kennis van wetenschap en architectuur had valt niet te ontkennen. Tempels en gebouwen werden zo precies gebouwd, dat ze bestand waren aardbevingen, iets waar de regio veel mee te maken had. Gewassen groeiden elk op een andere hoogte, waardoor irrigatiesystemen aangepast moesten worden. Aquaducten, zowel boven- als ondergronds, kwamen tot stand, om te zorgen voor wateraanvoer en riolering. Ook werden er wegen aangelegd en een leger gevormd om het Tiwanaku rijk verder uit te breiden.
Tegen 600 na Chr. bestond het Tiwanakurijk uit een gebied van 600.000 km2, dat de huidige landen Peru, Bolivia, Noord-Argentinië en een deel van Chili omvatte. Volgens studies woonden er op het hoogtepunt meer dan 60.000 mensen in de stad. De hoogvlakte, rond het Lago Titicaca, moet het dichtstbevolkte gebied van Zuid-Amerika zijn geweest.
De stad en het rijk, zouden uiteindelijk uit elkaar zijn gevallen, als gevolg van klimaatveranderingen, rond 1200 na Chr. Maanden van zware regenval afgewisseld met maanden van droogte (vanwege el niño) resulteerden in een verminderde oogst en niet genoeg voedsel om de mensen te onderhouden. Het rijk verloor de macht en splitste zich in kleine nederzettingen. In de jaren erna kwamen de Aymara, Colla en Inca’s aan de macht, alvorens de Spanjaarden arriveerden in 1532.
Highlights van Tiwanaku in Bolivia
Puerta del Sol – de zonnepoort
Dit was de toegangspoort naar een groot tempelcomplex in Tiahuanaco, waar rituelen plaatsvonden en verschillende goden werden vereerd. Alleen de poort staat nog overeind en persoonlijk vind ik deze prachtig, vanwege het gedetailleerde reliëf en de bijzondere figuren. Er zijn verschillende theorieën over de betekenis van de tekens. Het zou duiden op een kalender met kosmische tekens, maar niets is zeker.
Temple Kalasasaya van Tiahuanaco
Dit is een van de meest karakteristieke gebouwen van Tiwanaku. Een beeld wat je veel ziet in boeken en media. Astronomische berekeningen bepaalden de locatie en bouw van beelden en tempels. Deze structuur is zodanig gebouwd, dat de zon tijdens de equinox en zonnewende, loodrecht in het midden van de toegangspoort opkomt. Ik heb dit zelf nooit kunnen aanschouwen maar het moet prachtig zijn.
Monoliths
Op het terrein van Tiahuanaco vind je verschillende monolieten. Deze grote beelden zouden belangrijke priesters en koningen afbeelden. Een van de grootste beelden is 7.30 meter hoog, heeft een gewicht van meer dan 20 ton en is tegenwoordig in het museum van de site te zien. De stenen die gebruikt werden voor de gebouwen en beelden, werden vaak op een afstand van wel 100 km gevonden en naar de stad gebracht. Het is ongelofelijk en in veel gevallen nog steeds onduidelijk hoe deze stenen werden vervoerd.
Het Templeto Subterraneo
Dit is een vroegere ondergrondse tempel, die ongeveer 2 meter lager ligt dan de rest van het Tiahuanaco terrein. Hier zie je 175 uitgehouwen hoofden uit de muren komen. Het bijzondere is dat ze verschillende uiterlijke kenmerken hebben met invloeden uit Azië, Afrika en de Arabische landen. Iets wat je aan het denken zet. Al langer wordt door wetenschappers gediscussieerd en gesproken over het feit dat er ook in die tijd al contact tussen verschillende beschavingen moet zijn geweest. Als je deze hoofden ziet, kun je bijna niet anders denken
Rondom het complex liggen nog vele delen onder de vegetatie. Een aantal hiervan wordt opgegraven en gerestaureerd maar een groot deel wacht nog steeds op nader onderzoek.
Ben je geïnteresseerd in geschiedenis en archeologie? Kijk dan in het archeologie archief voor meer artikels over ruïnes en archeologische sites in Latijns Amerika.
De rol van Tiwanaku in Bolivia
Tiahuanacu heeft altijd een grote rol gespeeld in de Boliviaanse cultuur en samenleving. Voormalig president Evo Morales maakte meerdere malen deel uit van een grote spirituele ceremonie op het complex; vlak voor zijn inauguratie in 2006, en de jaren daarna, toen hij werd herkozen.
Praktische informatie Tiwanaku Bolivia
Tiwanaku ligt op 72 km van La Paz, 1,5 tot 2 uur rijden vanuit het centrum van de stad (afhankelijk van het verkeer). Je kunt een openbare bus nemen (deze doet er i.v.m. verschillende stops langer over), met een privé taxi of busje gaan, of via een georganiseerde tour met gids, zoals Red Cap tours. Mocht je op eigen gelegenheid gaan, kun je bij de ingang voor een klein bedrag ook een lokale gids huren. Een aanrader als je de stenen en structuren tot leven wilt laten komen aan de hand van mooie verhalen. Tiahuanacu heeft ook een klein museum, waar een aantal voorwerpen en monolieten te zien is. In La Paz kun je het archeologisch museum “Museo de Arqueología de Tiahuanacu” bezoeken, een interessante plek omdat het de cultuur in een wat groter perspectief ten opzichte van andere precolumbiaanse culturen in de regio plaatst.
Meer over Bolivia
Wil je meer lezen over mijn geliefde Bolivia? In dit artikel vind je de mooiste bestemmingen en bezienswaardigheden van Bolivia. Neem ook een kijkje in het Bolivia archief voor alle artikelen, met een city guide voor Sucre, Copacabana, een tocht over de Boliviaanse zoutvlakte, de Boliviaanse Inca trail, de beste reistijd voor Bolivia, informatie over veiligheid in Bolivia, een bezoek aan de mijnen van Potosí, shoppen in La Paz en de kabelbaan van La Paz.
This article may contain affiliate links. If you purchase something using one of our links, we may receive a commission at no extra cost to you, which helps us keep this blog alive. Thank you for your support! Please see our disclosures for more information.